
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Zanieczyszczenia powietrza zmniejszają produkcję energii ze Słońca
28 czerwca 2017, 14:25Zanieczyszczenie powietrza poważnie ogranicza możliwości produkcji energii z ogniw słonecznych. Z przeprowadzonych właśnie badań wynika, że gromadzące się na ogniwach zanieczyszczenia zmniejszają produkcję energii słonecznej nawet o 25%

Ryś iberyjski nie wyginie przez genetykę
22 sierpnia 2011, 13:56Niskie zróżnicowanie genetyczne rysia iberyjskiego (Lynx pardinus), najbardziej zagrożonego wyginięciem europejskiego drapieżnika, może nie zmniejszać szans gatunku na przeżycie. Genetycy z Wielkiej Brytanii, Danii i Hiszpanii badali DNA wyekstrahowane ze skamieniałości rysi iberyjskich i stwierdzili, że w ciągu ostatnich 50 tys. lat gatunek stale wykazywał niewielkie zróżnicowanie genetyczne, czyli w jego przypadku małe, utrzymujące się przez dłuższy czas populacje są normą (Molecular Ecology).

Padł rekord temperatury w Antarktyce
7 lutego 2020, 20:03W Antarktyce padł rekord ciepła. Pracownicy argentyńskiej stacji Esperanza, położonej na Półwyspie Antarktycznym, poinformowali o zanotowaniu wczoraj temperatury 18,3 stopnia Celsjusza. Do niedawna rekordowa temperatura zanotowana w Antarktyce wynosiła 17,5 stopnia Celsjusza. Zanotowano ją 24 marca 2015 roku.

Kino na końcu świata
17 marca 2014, 13:29Najdziwniejsze kino świata znajduje się na pustyni na półwyspie Synaj. Trudne warunki środowiskowe sprawiają, że choć ma ono zaledwie 10 lat, krzesła są zużyte, fundamenty ekranu się rozpadły, a budynek mieszczący generator prądu i projektor popadł w ruinę.

Odczytano kolejne wyrazy z dłoni z Irulegi. Coraz więcej wiemy o starożytnym amulecie
5 marca 2024, 11:52Gdy w 2021 roku archeolodzy znaleźli na północy Hiszpanii wykonaną z brązu dłoń, która 2000 lat wcześniej prawdopodobnie wisiała na drzwiach jednego z domostw, nie zdawali sobie sprawy, że mają w ręku sensacyjne znalezisko. Dopiero rok później, podczas konserwacji zabytku, okazało się, że widnieje na niej napis, który może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego
Greccy paleontolodzy znaleźli czaszkę mezopiteka
26 lipca 2006, 13:38W północnej Grecji paleontolodzy odkopali nienaruszoną czaszkę prehistorycznego naczelnego, który żył przynajmniej 5 milionów lat temu.

To nie obcy, ale mające zostać wojownikiem sarmackie dziecko
31 lipca 2017, 12:16Znaleziony na stanowisku Kyz-Aul w pobliżu Kerczu na wschodzie Krymu szkielet z wydłużoną czaszką należał do 18-24-miesięcznego chłopca, który przed niemal 2 tys. lat został wybrany na wojownika. Zgodnie z sarmacką tradycją, w specjalny sposób deformowano mu głowę, bo wydłużona czaszka miała zmieniać charakter i zwiększać agresję.

Podróżujące jeziora
16 stycznia 2012, 09:15Na Antarktydzie występuje grupa 11 jezior supraglacjalnych, przesuwających się o wiele szybciej (i w dodatku w innym kierunku) niż Lodowiec Szelfowy Jerzego VI, na którym są umiejscowione. Jeziora tworzą tzw. formację eszelonową i przemieszczają się o ok. 0,5 km rocznie.

Prawdziwa dieta paleo mogła zawierać duże ilości metali ciężkich
27 lutego 2020, 04:34Popularna od kilku lat i polecana przez celebrytów dieta paleo ma przypominać sposób odżywiania się ludzi, którzy nie korzystali z osiągnięć rolnictwa. Jednak, jak dowiadujemy się z badań norweskich uczonych, rzeczywista dieta paleo, spożywana przynajmniej przez niektóre grupy naszych przodków, mogła nie tylko być niezdrowa, ale i toksyczna